ISS ผ่านหน้าดวงอาทิตย์-ดวงจันทร์

วิธีคำนวณว่า ISS จะผ่านหน้าดวงจันทร์หรือดวงอาทิตย์เมื่อไร

การคำนวณนี้ต้องใช้ข้อมูลทางดาราศาสตร์และกลศาสตร์วงโคจร ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 3 ขั้นตอนหลัก ดังนี้:

1. หาข้อมูลวงโคจรของ ISS และตำแหน่งของดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์

ก่อนอื่นเราต้องรู้ว่า ISS อยู่ที่ไหน และดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์อยู่ที่ไหน ในเวลาใด

ข้อมูลที่ต้องใช้

• TLE (Two-Line Elements): เป็นข้อมูลพิกัดวงโคจรของ ISS ซึ่งอัปเดตทุกวัน โดยสามารถหาได้จาก:
  • CelesTrak
  • NASA API
• Ephemeris Data (ตำแหน่งดวงจันทร์/ดวงอาทิตย์):
  • ใช้ JPL Horizons (https://ssd.jpl.nasa.gov/horizons)
  • หรือใช้ PyEphem / Skyfield ใน Python เพื่อคำนวณตำแหน่ง

2. คำนวณจุดตัดของวงโคจร ISS กับแนวระนาบของดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์

เมื่อเรามีข้อมูลตำแหน่งของ ISS และดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์ในช่วงเวลาหนึ่ง เราสามารถตรวจสอบว่า:θISS=θSun/Moon\theta_{\text{ISS}} = \theta_{\text{Sun/Moon}}θISS​=θSun/Moon​

โดยที่:

• θISS\theta_{\text{ISS}}θISS​ = มุมเงยของ ISS จากจุดสังเกตบนโลก
• θSun/Moon\theta_{\text{Sun/Moon}}θSun/Moon​ = มุมเงยของดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์

ถ้ามุมเงยของ ISS และดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์ตรงกัน และพิกัดตรงกับแนวเส้นตรงจากผู้สังเกตบนโลก จะเกิดการบังกัน (transit)

3. ใช้ซอฟต์แวร์ช่วยคำนวณ

เนื่องจากการคำนวณนี้ซับซ้อนและต้องใช้ข้อมูลที่อัปเดตแบบเรียลไทม์ วิธีที่ง่ายที่สุดคือใช้ซอฟต์แวร์หรือเครื่องมือสำเร็จรูป เช่น:

เว็บไซต์ช่วยคำนวณ

1. Transit Finder – คำนวณเวลาและสถานที่ดู ISS ผ่านหน้าดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์
2. Heavens Above – คำนวณวงโคจรของ ISS

Python Code ตัวอย่าง

ถ้าอยากลองคำนวณเอง สามารถใช้ Skyfield และ PyEphem ใน Python:

pythonคัดลอกแก้ไขfrom skyfield.api import Topos, load

# โหลดข้อมูลดาราศาสตร์
eph = load('de421.bsp')
iss = load.tle_file('https://www.celestrak.com/NORAD/elements/stations.txt')[0]
earth = eph['earth']
observer = earth + Topos(latitude=13.736717, longitude=100.523186)  # พิกัด กทม.

# เวลาปัจจุบัน
ts = load.timescale()
t = ts.now()

# คำนวณมุมของ ISS และดวงจันทร์
astrometric_iss = observer.at(t).observe(iss).apparent()
astrometric_moon = observer.at(t).observe(eph['moon']).apparent()

# ตรวจสอบว่าตรงกันหรือไม่
if abs(astrometric_iss.altaz()[1].degrees - astrometric_moon.altaz()[1].degrees) < 0.1:
    print("ISS กำลังจะผ่านหน้าดวงจันทร์!")

สรุป

1. ใช้ข้อมูล TLE เพื่อคำนวณตำแหน่งของ ISS
2. ใช้ Ephemeris เพื่อหาตำแหน่งของดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์
3. คำนวณว่ามุมมองจากโลกของ ISS ตรงกับดวงอาทิตย์/ดวงจันทร์หรือไม่
4. ใช้ซอฟต์แวร์ช่วย เช่น Transit Finder หรือ Python (Skyfield, PyEphem)

ถ้าต้องการดูเวลาล่วงหน้าที่ ISS จะผ่านหน้าดวงจันทร์/ดวงอาทิตย์ในพื้นที่ของคุณ แนะนำให้ใช้ Transit Finder จะเร็วที่สุด! 🚀